یادداشت مسعود امینی تیرانی
تغییرات حق چه کسی است؟
این روزها بحث تغییرات در بدنه ی سازمان سینمایی مطرح و شنیده هایی مبنی بر ادغام یا تغییر شکل مدیریت انجمن سینمای جوانان نیز عنوان شده است. وقتی اطلاع دقیقی از این تغییرات نداریم، بنابراین مثل مدیریت همیشه ی این سالهای کشور ، باید در حیرت بعد از اتفاق قرار گیریم و تنها با حادثه ی رخ داده، موافق یا مخالف باشیم. حسرت بخوریم و افسوس که چرا تصمیم کارآمدتری گرفته نشد.
بعد از گذشت سالها از تاسیس و فعالیت انجمن سینای جوان ، حتما نیاز به تغییرات و اصلاحاتی احساس می شود. این را همه میدانند. حتما در پس تصمیم مدیران وقت سازمان سینمایی کشور هم نیت خیری هست. آنها حتما نیاز به تغییر را احساس و براساس اسناد بالادست تصمیم گرفته اند. اما همواره چیزی از قلم میافتد و یا به فراموشی سپرده می شود. اینکه تغییرات را چه کسی و با چه حقی انجام می دهد؟ در مورد فیلم کوتاه و انجمن سینمای جوانان ایران ، چه کسی صاحب حق تغییر است؟
سابقه ی انجمن سینمای جوان ، مدیریت این انجمن را با همه ی معاونت های سازمان سینمایی متفاوت کرده است. این را بدانیم یا ندانیم تغییری در ماهیت انجمن سینمای جوان نخواهد داد. انجمن سینمای جوان با وجود هزاران هنرجوی ریز و درشت و رفته و مانده، تازه و سالخورده ، تنها یک اداره یا معاونت از زیرمجموعه ی وزارت ارشاد نیست که تغییرات باعث تغییر در چرخه ی اداری فعالیتهای آن شود. انجمن سینمای جوان ، خواسته یا ناخواسته بیشتر از آنکه یک اداره دولتی باشد که البته هست، اما یک نهاد فرهنگی است که با اعضای آن تعریف می شود. شاید چیزی شبیه یک سازمان مردم نهاد، صنف یا حتی حزب! انجمن هزاران عضو غیر رسمی دارد که در شکل گیری و نحوه ی فعالیت آن دخالت دارند. حتی فعالیت اعضای آن در کیفیت فعالیت آن هم موثر است. بنابراین به لحاظ عرفی فقط و فقط مدیران وزارت ارشاد نیستند که حق تصمیم گیری برای سینمای جوان را داشته باشند. البته که آنها به لحاظ قانونی حق این کار را دارند ولی مطمئن نباشند که تصمیم آنها به نفع سازمان سینمایی، اعضا غیر رسمی سینمای جوان و البته آینده ی سینمای کشور باشد. مطمئن نباشند تصمیم آنها شبیه ادغام موسسه رسانه ها با استقبال روبرو شود. این حق وزارت ارشاد به لحاظ قانون نوشته شده است که می تواند در زیرمجموعهاش هرگونه تغییراتی را اعمال کند ولی سینمای جوان قانون نانوشته ای هم دارد که با حضور فیلمسازان و تاریخ چندساله اش شکل گرفته و نمی توان آن را نادیده گرفت. آن حداقلی که از شکل تغییرات می دانیم بنظر دارای اشکالات اساسی است و به جای تغییراتی که منجر به افزایش سرمایه گذاری شود، سعی در کاهش سرمایه گذاری هم به لحاظ بودجه و هم فعالیت در این حوزه را دارد. جالب است که مدیران دولتی این سالها هیچ گاه زیر بار مفهوم سرمایه گذاری در فیلم کوتاه نمی روند و تلاش کرده اند تا فیلم کوتاه را با نگاهی اقتصادی ببینند و بنابراین افزایش بودجه آن را غیر قابل توجیه می دانند. سرمایه گذاری مهمترین مفهومی است که هیچگاه در تصمیمات سازمان سینمایی که برای فیلم کوتاه کشور گرفته شده، لحاظ نشده چون در گفتگوها ظاهرا اعتقادی به آن ندارند.
سینمای جوان باید شکلی هرمی داشته باشد. باید کسی که وارد آن می شود، امکان ماندن را بدست بیاورد. با گذشت سالها پله پله از آن بالا رود و وقتی به بالا رسید امکان ارتقا سطح هرم را فراهم کند. بنابراین تصمیماتی که سینمای جوان را تبدیل به یک ادارهی لحظه ای برای انجام کار ارباب رجوع کند از اساس اشتباه است.
تغییر حتما نیاز است اما چرا این تغییرات در پشت درهای بسته گرفته می شود و پس از انجام به گوش دیگران می رسد؟ آیا بهتر نیست قبل از انجام تغییرات در مورد شکل ، چگونگی ، شیوه و حدود و ثغور این تغییرات با تعداد بیشتری از فیلمسازان و اهالی فیلم کوتاه ، صنف فیلم کوتاه و یا مدیران میانی و شهرستانهای انجمن سینمای جوان گفتگو شود تا قابل بررسی و اظهار نظر دقیق شود؟ آیا بهتر نیست به جای شفاف سازی هزینه و بودجه ی زیرمجموعه های سازمان سینمایی که نتیجه ای جز حسرت و افسوس ندارد، در مورد چالشها ، برنامه ها و نحوه ی تصمیم گیری های سازمان سینمایی شفاف سازی شود؟
مسعود امینی تیرانی
بهمن ۹۷