به بهانه برگزاری جشن مستقل فیلم کوتاه به گفتگو با مسعود امینی تیرانی، کاوه قهرمان و امیر توده روستا نشستیم.
١- در مورد هیات انتخاب توضیح بدید و بفرمایید که هیات انتخاب از چند نفر تشکیل شده و چه مدت زمانیست که مشغول دیدن فیلم ها هستند؟
کاوه قهرمان: بازبینى فیلم ها به صورت چند مرحله اى است و شامل سه گروه انتخاب است که هر گروه شامل ٧ نفر است که در مرحله اول هر گروه، در مدت دو روز و چیزى حدود ۶٠تا٧٠ فیلم مى بینند.
مسعود امینى: ایده آل ما این است که تمام اعضاى آکادمى بتوانند تمام فیلم ها را ببینند و انتخاب کنندو دیگر به این شکل هیات انتخاب نداشته باشیم.اما به دلیل نبود زیرساخت ها، این امکان وجود ندارد که همه اعضاى آکادمى بتوانند تمام فیلم هاى رسیده به جشن را ببینند.تا زمانیکه این زیرساخت ها فراهم شود که اعضا بتوانند به صورت مجازى در محیط هاى شخصى فیلم ها را ببینند و انتخاب کنند،در نتیجه تبدیل مى شوند به هیات هاى انتخاب ١٠ یا ١٢ نفره.
٢-معیارهاى انتخاب دبیر چیست؟
مسعود امینى: در دوره های قبل همیشه انتخاب دبیر جشن را صنف انجام می‌داد ولی در نهایت دبیر جشن اصلی خانه سینما باید مجدد او را تایید می‌کرد، در نتیجه قدرت تصمیم گیری دبیرصنف فیلم کوتاه تابع قدرت دبیر جشن اصلی خانه سینما بود، اما چون امسال جشن به صورت مستقل توسط خود صنف انجام میشود،میزان قدرت تصمیم گیری دبیر هم افزایش پیدا میکند.
انتخاب دبیر یک ماجراى صنفى است.دبیر باید کسى باشد که بتواند خواسته هاى مجمع را رعایت کند.تقریبا هیات مدیره صنف و دبیر جشن، اصلى ترین مهره هایى هستند که باید جشن را اداره کنند و از آنجایى که جشن مستقل فیلم کوتاه، یکى از مهمترین رویدادهاى صنفى ماست، در نتیجه دبیر میبایست: ١-جزو اعضاى فعال صنفى باشد. ٢- تجربه و قدرت مدیریت را داشته باشد. ٣- ذوق و سلیقه در اجراى جشن را داشته باشد.
این چند پارامتر مهمترین ویژگى هایى بوده که ما همیشه در انتخاب دبیر لحاظ کردیم.
کاوه قهرمان: ضمن اینکه ما با حضور نفرات جدید مخالفتى نداریم، اما مهمترین ویژگى دبیر، شناخت اعضاى صنف و فیلمسازان فیلم کوتاه از اوست و البته بالعکس، که بتوانند به هم اعتماد کنند و در قدم بعدى به هم کمک کنند.براى مثال دبیر میبایست براى انتخابِ هیات بازبینى و داورى،شناخت کافى از اعضاى صنف را داشته باشد تا بتواند گزینه هاى بهتر رابراى هیات انتخاب گزینش کند.که این خود، یکى از مهمترین مسائل جشن است.
٣-تفاوت جشن مستقل فیلم کوتاه با جشنواره هاى رسمى(دولتى و خصوصى) در چیست؟
مسعود امینى: تمام جشنواره‌های رسمی سیاست‌هایی در مورد انتخاب فیلم‌ها دارند. مثلا بعضی جشنواره ها فیلم هایی با موضوعات اجتماعی را ملاک قرار می‌دهند و بعضی جشنواره ها فیلم هایی با موضوعات سیاسی و یا غیره.اما تفاوتی که جشن ما با یک فستیوال رسمی دارد این است که ما یک جشن صنفی هستیم. قانوناً تابع اساسنامه ای هستیم که مجمع به آن رای داده است. مجمع ماه جشن فیلم کوتاه را برای ارزیابی تولیدات یک ساله انتخاب میکند، فارغ از اینکه چه سلیقه‌ای ممکن است اعمال شود. نگارش آیین نامه ای که ما خیلی برای آن فکر کردیم و وقت صرف کردیم، باید تابع مطالبه جمعی صنفی باشد. چیزی که باید مورد توجه قرار بگیرد موضوع صنف ماست که فیلم کوتاه است، یعنی تقویت تمام وجوه فیلم کوتاه با هر موضوع و مضمونی.
۴- آیا جشن امسال سیاست های جدیدتر و یا سیاست ویژه ای نسبت به جشن های سالهای پیش دارد؟
کاوه قهرمان: ما امسال نیاز دیدیم که یک بازنگری اساسی روی آیین نامه داشته باشیم. از تجارب آزمون خطاهایی که در سالهای پیش داشتیم، همراه با همان اعضای هیات مدیره ای که آیین نامه اول آکادمی را تدوین کرده بودند و همچنین به همراه فعالین و قدیمی‌های صنف، به بررسی و بازنویسی مجدد آیین نامه نشستیم که شامل: نحوه انتخاب فیلم ها، شیوه شمارش آراء و شکل عضو گیری آکادمی میشود. این بررسی مجدد و بازنویسی آیین‌نامه به هیچ عنوان دلیل بر اشکال و ایراد آیین نامه قبلی نیست.آیین نامه قبلی برای شروع و شکل‌گیری آکادمی بوده و ما سعی کردیم که آیین نامه را به روز تر کنیم و اصلاحاتی را در آن انجام دادیم و ممکن است که هیات مدیره های آتی در سالهای آینده هم این آیین‌نامه را دست خوش تغییرات مفیدتری کنند.
مسعود امینی: ما خیلی سیاست متفاوتی نسبت به سالهای گذشته نداریم، چه بسا که ما تابع سیاست اساسنامه و مجمع هستیم که صنف میبایست هرساله جشنی برگزار کند که در آن بتوانیم تولیدات یک ساله کشور در حوزه فیلم کوتاه را ارزیابی کنیم و عملاً سیاست دیگری وجود ندارد. اما هر ساله تلاش می کنیم که بخشی از مشکلاتی که در برگزاری جشن وجود دارد را رفع کنیم. دلیل تغییرات اساسنامه هم به علت مشکلاتی بود که در سالهای گذشته با آن مواجه بودیم و آن مشکلات در نحوه برگزاری، انتخاب، شمارش آرا و داوری بود که با تغییراتی سعی در بهتر شدن آنها داشتیم.
۵- مهمترین چالشی که در ادوار گذشته درگیرش بودید چه بوده است و برای رفع آن ها چه راهکارهایی اندیشیده اید؟
مسعود امینی: مهمترین چالش،بخش داوری فیلم ها بود. در ادوار گذشته روش های داوری ما ایراداتی داشت. برای مثال: ممکن است در دوره‌ای فقط با یک فیلم درخشان روبرو شویم که انتخاب و داوری برای آکادمی آسان می شود. طبیعتاً داوران به آن فیلم رای می‌دهند و آن فیلم با اختلاف آرا نسبت به باقی فیلم ها رای می آورد و کسی در آن دچار تردید نمی شود. تردیدها و اشکالات در این روش در جایی ممکن است بروز کند که وقتی فیلم های شاخص جشن از یک فیلم به چند فیلم افزایش پیدا میکند. در نتیجه ممکن است درصد آراء بین آن فیلم ها تقسیم شود و در آن صورت نمی شود با قاطعیت اعلام کرد که بهترین فیلم از نظر داوران کدام فیلم است. برای مثال اگر چهار فیلم شاخص در جشن وجود داشته باشد، هر فیلم با ۲۵ درصد آرا انتخاب میشود، در نتیجه ممکن است این شبهه به وجود آید که چگونه یک فیلم با ۲۵ و یا ۳۰ درصد آراء به عنوان بهترین فیلم انتخاب شده است؟ ما در دوره قبل با تعدادی فیلم شاخص مواجه بودیم که به طور جد با این چالش روبرو بودیم که چگونه یک فیلم با کمتر از ۵۰ درصد آراء می تواند بهترین فیلم جشن شود؟
کاوه قهرمان: مثلاً سال گذشته جزء معدود سال‌هایی بود که یک فیلم جایزه بهترین کارگردانی را گرفت ولی فیلم دیگری جایزه بهترین فیلم را دریافت کرد.
مسعود امینی: در نتیجه به این روش رسیدیم که داوری شامل دو مرحله شود. در مرحله اول داوران، نامزدهای هر بخش را معرفی می‌کنند و بعد مجدداً از بین نامزدها، بهترین های هر بخش را انتخاب می کنند. نحوه شمارش آرا دچار تغییراتی شده که شامل پروسه پیچیده ای است که این روش هم، عمده مشکلات و چالش‌ها را رفع میکند.
امیر توده روستا: به نظر من هم مهمترین اتفاقی که امسال افتاده، هم شیوه انتخاب فیلم‌هاست و هم داوری فیلم ها. می توان گفت نوعی بازسازی است از همان چیزی که در گذشته برنامه ریزی شده.البته معتقد هم نیستیم که امسال بتوانیم به آن ایده‌آل برسیم ولی قطعاً با شیوه‌ای که انتخاب کردیم مسیر این اتفاقات کوتاه‌تر میشود تا در یکی دو سال آینده به هدف خیلی دقیق‌تری در شیوه انتخاب برسیم. همچنین من معتقدم که در دوره‌های قبلی آکادمی هم فیلمی جایزه نگرفته که مستحق جایزه نبوده باشد. به هر حال با این تغییرات سعی کردیم که فقط انتخاب فیلم‌ها قاطع تر انجام شود و ضریب خطا های فردی کاهش پیدا کند.
۶- ثبت نام فیلم ها به چه صورت بوده است و استقبال فیلمسازان از جشن امسال چطور بوده؟
امیر توده روستا: امور جشن را به صورت آکادمی پیش می بریم، یعنی هر کدام از اعضا مسئولیت یک بخش را بر عهده گرفته وآن را پیش بردند. بخش ثبت نام فیلم ها هم توسط آقای مولایی انجام شده که امسال برای اولین بار ثبت نام فیلم ها به صورت آنلاین انجام میشود. در ادوار گذشته ثبت‌نام به صورت سنتی و پر کردن فرم های دستی بود اما امسال فراخوان، روی سایت قرار گرفت و ثبت نام به صورت آنلاین از طریق سایت خود ایسفا انجام شد و پرداخت هزینه ثبت نام هم از طریق درگاه های بانکی انجام شد و ما این مسیر را هم برای سالهای آینده ادامه خواهیم داد.
تا این لحظه ۲۶۰ فیلم ثبت نام شده و طبیعتاً به این جمع اضافه خواهد شد.
کاوه قهرمان: در سالهای آینده برآنیم که همان طور که ثبت نام به صورت آنلاین انجام میشود، تحویل فیلم ها هم به صورت آنلاین باشد تا فیلم سازان عزیز شهرستانی با توجه به دوری مسافت، مجبور به پست کردن و یا تحویل حضوری فیلم هایشان نباشند
٧- اگر شما صرفاً فیلمساز باشید، جدای از سمت های اجرایی و مدیریتی در جشن، فکر میکنید برای بالاتر رفتن کیفی جشن، چه تغییرات مهمی میبایست در آن ایجاد شود؟
مسعود امینی: ما درآکادمی چیزی را به صورت آرزو نگاه نمی‌کنیم و سعی کردیم با برنامه‌ریزی به ایده‌آل‌های مان برسیم. برای مثال وقتی گفتیم ایده‌آل ما این است که تمام هیات داوران همه فیلم ها را ببینند،طبیعتاً با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شده در این مسیر قرار گرفته ایم و با توجه به توان و امکاناتی که داریم سعی می‌کنیم که زیرساخت‌های این کار را فراهم کنیم. سعی کردیم که ترکیب هیات داوران ترکیبی باشد که هم از جوان‌های صنف بهره بگیریم و هم از با تجربه‌های صنف. ضمن اینکه از داوران منصفی استفاده کنیم و همچنین از داوران مهمان تخصصی تری استفاده کنیم. سعی کردیم که داوران، فیلم ها را در شرایط مناسب تری ببینند. در واقع اتفاقاتی را که ما در صنف دنبال می‌کنیم، فارغ از نگاه‌های شخصی ما و فیلمسازان دیگر نیست و قطعاً سعی کردیم که دغدغه اکثریت فیلمسازان را در امور جشن لحاظ کنیم. ضمن اینکه همواره ما ارتباطمان با دوستان فیلمساز و اعضای صنف در جریان است و قطعاً هر مطالبه ای که آنها دارند به ما منتقل می کنند و ما به آنها فکر می‌کنیم و آنها را لحاظ می‌کنیم.
امیر توده روستا: معمولا در تمام سال ها جشن فیلم کوتاه، خیلی خوب و شکیل برگزار شده است. واقعاً سنگ بنایی که توسط دوستان قدیمی هیات مدیره و دبیر های قبلی جشن از ابتدا گذاشته شده،باعث شده که این جشن مسیر درستی را طی کند و به نظر من پایه گذاری این ماجرا از ابتدا درست بوده است و برای آن هم تلاش‌های زیادی صورت گرفته است و امروز هم وظیفه ما این است که این شرایط را سال به سال بهتر کنیم و قطعاً هم در سالهای آینده دوستانی خواهند آمد که با تلاش‌های آنها ما به اهداف بهتری دست پیدا کنیم. البته ما و اکثر فیلمسازان معتقدیم که در حال حاضر همین جایزه، جایزه خیلی مهمی در حوزه فیلم کوتاه محسوب می شود و اکثر فیلمسازان کوتاه دوست دارند که این جایزه .را در ویترین افتخاراتشان داشته باشند
٨- با توجه به اینکه در جشن امسال، ایسفا تندیس های مستقل و مفهوم و مختص خودش را به برندگان هربخش اهدا می کنند، چه معیارهایی را در طراحی تندیس های جدید در نظر گرفتید؟ همچنین برای طراحی تندیس ها از چه کسانی استفاده شده است؟ ضمن اینکه استقلالی ها در زمینه تندیس ها چه دستاوردهایی می تواند داشته باشد؟
مسعود امینی: وقتی ما از جشن مستقل صحبت می کنیم، طبیعی است که باید تندیس ویژه خودش را داشته باشد. تا سال قبل چون جشن ما تابعی از برگزاری جشن اصلی خانه سینما بود، تندیس هایی که اهدا می شد همان تندیس‌های جشن خانه سینما بود. از سال قبل که تصمیم گرفته شد جشن های تابع، مستقل شود، تصمیم بر این شد که هر صنف تندیس های ویژه خودش را داشته باشد. ما برای طراحی تندیس با خیلی از اعضای صنف که احساس کردیم دارای ذوق و سلیقه شخصی هستند جلساتی داشتیم و راجع به این موضوع بحث کردیم. به گرافیست ها پیشنهاد دادیم و به کسانی که تجربه و سابقه تندیس سازی داشتند هم پیشنهاد دادیم و همچنان در حال گفتگو هستیم و هنوز به انتخاب نهایی نرسیدیم ولی به هر حال در حال کار روی یک سری ایده ها هستیم.
کاوه قهرمان: دو ماه است که درگیر طراحی تندیس های جدید ایسفا هستیم و هنوز هم به نتیجه مشخصی نرسیدیم و دلیلش هم این بوده است که ما هیچ وقت نخواستیم چیزی را ساده برگزار کنیم. همچنین برای اینکه به یک نظم واحد برسیم می بایست تندیس ها، هم در این دوره و هم در ادوار بعدی به یک شکل واحد باشند. به همین دلیل چون قرار است که این تندیس،سالهای سال ماندگار باشد، مستلزم این است که وسواس خاصی برای آن خرج کنیم.
مسعود امینی: در واقع این تندیس هم باید مانند نشان ایسفا ماندگار شود. یعنی نشان ایسفا به یک ویژگی مهم جشن ما تبدیل شده است. اینکه چه فیلمی تندیس ایسقا را می گیرد یک بخش ماجراست و انتخاب اینکه هر سال چه کسی نشان ایسفا را می‌گیرد هم بخش مهم و قابل اهمیتی است. هر ساله که به جشن نزدیک می شویم، بیشترین سوالاتی که پرسیده میشود در خصوص این است که نشان ایسفا به چه کسی تعلق می گیرد. به نظر می رسد که اهدای نشان نیز یکی از بخشهای مهم جشن محسوب می شود. دقیقاً تندیس اصلی جشن هم باید این ویژگی را پیدا کند.
امیر توده روستا: من هم با نظرات دوستان موافقم و ماندگاری این تندیس، اولویت اصلی ماست.
